Laten we de vraag direct stellen: Hoeveel van de 20.000 tot 30.000 producten in een gemiddelde supermarkt zijn echt gezond?

Niet 'een beetje gezond', niet 'met toegevoegde vezels', of 'minder suiker'. Nee, we bedoelen echt gezond: puur, onbewerkt, voedzaam en daadwerkelijk vers.

Het antwoord is ronduit treurig en onthutsend: schrikbarend weinig. Misschien een paar honderd.

Als consument worden we collectief voor de gek gehouden. We lopen een gebouw binnen dat is ontworpen als een pakhuis vol voeding, maar in werkelijkheid is het een meesterwerk van marketing, logistiek en winstmaximalisatie. En gezondheid? Dat is bijzaak.

De Mythe van de Versafdeling

De kern van de misleiding vinden we op de plek waar we ons het veiligst wanen: de versafdeling. We denken dat we gezond bezig zijn als we ons karretje vullen met groente, fruit en 'vers' vlees.

De realiteit is een technologische illusie.

• De Appel die Slaapt: Die glimmende, 'Hollandse' appel die je in mei koopt? De kans is groot dat die in oktober is geoogst. Hij heeft een jaar lang 'geslapen' in een ULO-cel, een hightech koeling waar de zuurstof bijna volledig is verwijderd en CO2 is toegevoegd. Dit is geen versheid; dit is technologie. De voedingswaarde is gekelderd.

• De 'Verse' Biet: Weet je nog, de groenteboer van vroeger die zijn bieten 's ochtends zelf kookte? Dat product was dagen houdbaar. De vacuümverpakte 'gekookte' bieten in de supermarkt zijn in een fabriek gepasteuriseerd (hoog verhit) en zijn maanden houdbaar. Het is een fundamenteel ander, 'dood' product.

• De Onrijpe Pluk: Tomaten, avocado's en bananen worden keihard en onrijp geplukt aan de andere kant van de wereld. Ze 'rijpen' na in gaskamers of in de vrachtwagen. Ze hebben nooit de volle zon en voedingsrijke bodem gezien die nodig zijn voor maximale voedingswaarde.

• De Rest van de Illusie: Het 'verse' brood is afgebakken fabriekdeeg vol verbeteraars. Het 'verse' gehakt is rood dankzij een gasverpakking. En een groot deel van de 'verse' vis in de vitrine is simpelweg ontdooide diepvriesvis.

'Vers' in de supermarkt betekent niet 'recent geoogst'. Het betekent 'nog niet bedorven'.

De Dictatuur van de Marge

Waarom is dit zo? Het is simpel. Een supermarkt is geen gezondheidsinstituut. Het is een commercieel bedrijf dat draait op twee pilaren: houdbaarheid en winstmarge.

Ongeveer 70% tot 80% van het totale supermarktaanbod bestaat uit (ultra-)bewerkte producten (UPF's). De koekjes, de chips, de frisdranken, de kant-en-klaarmaaltijden, de sauzen en de ontbijtgranen. Dit is waar het geld wordt verdiend. De marges op deze producten zijn torenhoog.

Aan een krop sla, een zak linzen of een hele kip valt voor de fabrikant en de supermarkt nauwelijks iets te verdienen.

Het hele systeem is ingericht om ons naar die winstgevende, bewerkte producten in de middelste gangpaden te lokken. De 'versafdeling' dient vaak slechts als het gezonde toegangsticket om ons binnen te krijgen.

De Harde Realiteit

Het is treurig, maar de conclusie is hard. Als je echt gezond wilt eten, moet je de supermarkt niet langer zien als een voedselbron, maar als een hindernisbaan.

De paar honderd echte producten – de onbewerkte groenten, de hele stukken vlees, de naturel zuivel, de eieren, de noten en de peulvruchten – moet je 'opsporen' tussen de duizenden producten die zijn ontworpen om je gemak te bieden en je smaakpapillen te kapen, ten koste van je gezondheid.

De beste strategie? Wees extreem kritisch. Sla 90% van de winkel over. Blijf in de buitenring en accepteer dat 'vers' in de supermarkt een leugen is, totdat het tegendeel is bewezen.