Een kwart van de Europarlementariërs betrokken bij schandalen
Uit een diepgravend onderzoek van Follow the Money en een consortium van meer dan twintig internationale mediapartners is gebleken dat de integriteit binnen het Europees Parlement onder druk staat. De conclusie is ronduit verontrustend: ten minste een kwart van de Europarlementariërs is de afgelopen jaren betrokken geweest bij een integriteitsincident of onethisch gedrag. Dit rapport duikt dieper in de aard van deze incidenten, de reactie van het Parlement en de noodzaak van hervormingenen
De Omvang en Aard van de Incidenten
Het onderzoek identificeerde 253 schandalen waarbij 163 van de 704 leden van het Europees Parlement betrokken waren. Deze incidenten zijn niet beperkt tot kleine vergrijpen; ze onthullen een patroon van wangedrag dat het vertrouwen in de democratische instellingen van de EU ernstig ondermijnt. De incidenten kunnen in drie hoofdcategorieën worden verdeeld:
- Corruptie en machtsmisbruik: Dit omvat gevallen van ongepaste beïnvloeding en het aannemen van gunsten of betalingen in ruil voor politieke beslissingen. De meest in het oog springende zaak in deze categorie is het beruchte "Qatargate"-schandaal. Daarbij werden een voormalige vicevoorzitter van het Parlement en andere leden gearresteerd op verdenking van het aannemen van grote sommen geld en luxe geschenken van Qatar en Marokko om hun politieke besluitvorming te beïnvloeden. Dit schandaal schudde de fundamenten van het Parlement en bracht de kwetsbaarheid van het systeem pijnlijk aan het licht.
- Belangenverstrengeling: Talrijke parlementariërs bleken nevenfuncties of financiële belangen te hebben die direct conflicteerden met hun politieke taken. Denk hierbij aan leden die tegelijkertijd betaalde functies bekleden bij bedrijven of lobbygroepen, terwijl zij in het Parlement besluiten nemen die diezelfde belangen direct raken. Deze ondoorzichtige verhoudingen creëren een voedingsbodem voor politieke besluitvorming die niet de burger, maar private belangen dient.
- Ongeoorloofde lobbyactiviteiten: Het rapport benoemt ook gevallen waarin Europarlementariërs de grenzen van ethisch lobbywerk overschreden. Sommigen zouden zich hebben laten rekruteren door buitenlandse overheden of commerciële partijen om hun belangen te behartigen, vaak op een wijze die niet strookt met de regels van het Parlement.
De Kwetsbaarheid van het Systeem
De schokkende bevindingen werpen een kritisch licht op het falende toezichtkader van het Europees Parlement. De huidige ethische code en de integriteitsregels blijken in de praktijk tandeloos. Tot voor kort bestond er geen onafhankelijke ethische instantie met de bevoegdheid om overtredingen te onderzoeken en sancties op te leggen. Het systeem was in hoge mate afhankelijk van zelfregulering en een interne commissie, die zelden daadkrachtig optrad.
Hoewel het Parlement als reactie op het Qatargate-schandaal hervormingen heeft beloofd, wordt de kritiek geuit dat deze maatregelen niet ver genoeg gaan. De nieuwe regels zijn in veel gevallen nog steeds niet bindend en het gebrek aan een onafhankelijke instantie met echte onderzoeksbevoegdheden blijft een groot probleem. Critici vrezen dan ook dat, zolang de hervormingen halfslachtig zijn, de Europese democratie kwetsbaar blijft voor de volgende golf van corruptie.
Een Oproep tot Actie
Het is duidelijk dat de integriteitsproblemen binnen het Europees Parlement meer zijn dan incidenten; ze zijn symptomatisch voor een structureel probleem. Een onafhankelijke en machtige ethische instantie met de bevoegdheid om onderzoek te doen en sancties op te leggen is essentieel. Daarnaast is er behoefte aan veel meer transparantie, onder andere door een openbaar register van nevenfuncties en contacten met lobbyisten. Alleen dan kan het Europees Parlement het vertrouwen van de burger herwinnen en laten zien dat het daadwerkelijk de belangen van alle Europeanen vertegenwoordigt.